منبع :
https://link.springer.com/journal/12882
مقدمه
عملکرد تأخیری پیوند یا DGF یکی از شایع‌ترین چالش‌ها در پیوند کلیه از دهندگان فوت‌شده است؛ چالشی که در حدود ۲۰ تا ۵۰ درصد موارد مشاهده می‌شود. این وضعیت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که گیرندهٔ پیوند در هفتهٔ نخست پس از جراحی نیاز به دیالیز پیدا کند. DGF نتیجهٔ آسیب ایسکمی–پرفیوژن و بازگشت جریان خون به بافت کلیه است که می‌تواند مجموعه‌ای از تغییرات التهابی و سلولی را ایجاد کند.
اگرچه پیامدهای کوتاه‌مدت DGF، مانند افزایش طول بستری، هزینه‌های درمانی و تأخیر در عملکرد مناسب کلیه، به خوبی شناخته شده‌اند، اما پرسش اصلی این است که آیا این عارضه می‌تواند بر بقای طولانی‌مدت پیوند و نیز بقای خودِ بیمار تأثیر بگذارد یا خیر؟
روش انجام مطالعه
این پژوهش به‌صورت یک مطالعهٔ کوهرت بازنگری‌شده در مرکز Hospital Universitario San Ignacio در بوگوتا، کلمبیا انجام شد. کلیهٔ دریافت‌کنندگان پیوند از دهندگان فوت‌شده بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۱ بررسی شدند. بیماران با پیوند از دهندهٔ زنده، پیوند ترکیبی یا اطلاعات ناقص از مطالعه کنار گذاشته شدند.
در این تحقیق، مجموعه‌ای جامع از داده‌ها شامل اطلاعات دموگرافیک بیماران، ویژگی‌های پیوند، نوع درمان القایی، زمان ایسکمی سرد، و نتایج بلندمدت مانند بقای پیوند و مرگ بیمار جمع‌آوری شد. معیار تشخیص DGF نیز نیاز به دیالیز در هفتهٔ اول پس از پیوند بود. تحلیل‌های آماری پیشرفته مثل Kaplan–Meier، رگرسیون Cox و تحلیل ریسک رقابتی برای بررسی ارتباط بین DGF و نتایج بلندمدت به‌کار رفت.
یافته‌های کلیدی
از میان ۲۹۳ بیمار واردشده به تحلیل نهایی، ۱۸٫۷ درصد دچار DGF شده بودند. مقایسهٔ ویژگی‌های دو گروه نشان داد که اکثر شاخص‌ها مشابه‌اند؛ اما سابقهٔ پیوند قبلی و انتقال خون در گروه DGF بیشتر مشاهده شد.
بقای پیوند
-
در بازهٔ ۵ ساله: بقای پیوند در بیماران مبتلا به DGF حدود ۸۰٪ و در بیماران بدون DGF حدود ۹۲٪ بود؛ اختلافی که از نظر آماری معنادار بود.
-
در بازهٔ ۱۰ ساله: این اختلاف کاهش یافت و به حدود ۸۰٪ در برابر ۸۷٫۹٪ رسید، اما دیگر معنادار نبود.
بقای کلی بیماران
در هر دو بازهٔ ۵ و ۱۰ ساله، تفاوتی معنادار میان دو گروه مشاهده نشد. نرخ بقا تقریباً مشابه بود و نشان می‌داد که DGF اثر چشمگیری بر بقای خود بیمار ندارد.
تحلیل‌های آماری تکمیلی
در مدل رگرسیون چندمتغیرهٔ Cox، وجود DGF افزایش معنی‌داری در خطر از دست رفتن پیوند یا مرگ بیمار ایجاد نکرد. همچنین در تحلیل ریسک رقابتی نیز ارتباطی معنادار میان DGF و خطر مرگ ناشی از عفونت یا سایر علل مشاهده نشد.
بحث و تفسیر
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اثر DGF بیشتر کوتاه‌مدت است. یعنی در سال‌های اولیه پس از پیوند، عملکرد ضعیف‌تر پیوند در بیماران دچار DGF مشاهده می‌شود، اما این اختلاف در بلندمدت کاهش یافته و به سطحی می‌رسد که از نظر آماری تفاوت بارزی ندارد.
این نتایج با برخی مطالعات پیشین همخوانی دارد و با برخی دیگر متفاوت است. برخی پژوهش‌ها DGF را عامل خطری جدی برای بقای پیوند دانسته‌اند، در حالی که مطالعاتی مشابه تحقیق حاضر، آن را چالش کوتاه‌مدت و نه یک تهدید بلندمدت معرفی کرده‌اند.
پژوهش همچنین بر نکتهٔ مهمی تأکید می‌کند: مدت زمان DGF، یعنی طول مدت نیاز بیمار به دیالیز پس از پیوند، ممکن است مهم‌تر از وجود صرف آن باشد. برخی گزارش‌ها نشان می‌دهند که اگر این دوره بیش از دو هفته طول بکشد، خطر نارسایی پیوند افزایش می‌یابد.
محدودیت‌ها
-
تک‌مرکزی بودن مطالعه
-
اندازهٔ نسبتاً کوچک گروه مبتلا به DGF
-
احتمال وجود متغیرهای مخدوش‌کنندهٔ ناشناخته
-
محدودبودن اطلاعات در خصوص شدت و مدت دقیق DGF
این محدودیت‌ها بررسی‌های دقیق‌تر در مطالعات آینده‌نگر و گسترده‌تر را ضروری می‌سازد.
جمع‌بندی نهایی
عملکرد تأخیری پیوند (DGF) پدیده‌ای نسبتاً شایع در پیوند کلیه از دهندهٔ فوت‌شده است. اگرچه این وضعیت در کوتاه‌مدت می‌تواند اثرات نامطلوبی بر عملکرد پیوند داشته باشد، اما بر اساس یافته‌های این مطالعه، تأثیر قابل‌توجهی بر بقای بلندمدت پیوند یا بقای خود بیمار ندارد.
این نتایج می‌تواند برای پزشکان و بیماران آرامش‌بخش باشد و تأکید می‌کند که وجود DGF به‌تنهایی دلیل کافی برای نگرانی بلندمدت نیست؛ هرچند مدیریت دقیق آن در کوتاه‌مدت همچنان کاملاً ضروری است.
منبع :
https://link.springer.com/journal/12882